Wedel

Rodzina pochodzi z Ihlenfeld w Meklemburgii. Jako pierwszy w 1845 r. przybył z Berlina do Warszawy cukiernik, Karol Ernest Wedel. W podróży towarzyszył mu urodzony w Berlinie syn, Emil (1841–1919). W 1850 r. ożenił się z Karoliną z Wisnowskich (Wiśnowskich), a rok później założył przy ul. Miodowej wytwórnię czekolady, którą Emil przeniósł w 1865 r. na ul. Szpitalną i przekształcił w fabrykę. Natomiast syn Emila, Jan, w 1927 r. rozpoczął budowę nowoczesnego budynku przy ul. Zamoyskiego na Pradze, gdzie zakład ma swoją siedzibę do dziś.
Firma „E. Wedel” SA dotrwała do wojny w rękach ostatniego z dynastii sławnych cukierników – dra Jana Wedla (1874–1960). Jego następcą miał być siostrzeniec, Franciszek Whitehead. Plany te przerwał wybuch wojny. Franciszek, walcząc w kampanii wrześniowej 1939 r., został ranny i stracił nogę. Jego brat, George Whitehead, był przed wojną przedstawicielem firmy „E. Wedel” w Nowym Jorku. W latach 1940–1943 walczył w 308 Dywizjonie Myśliwskim „Krakowskim” w Wielkiej Brytanii, a następnie, jako spadochroniarz, pozostawał w służbie brytyjskiego Kierownictwa Operacji Specjalnych (Special Operations Executive – SOE); odznaczony wieloma medalami, zakończył służbę w stopniu majora RAF.
Dr Jan Wedel zdołał uruchomić po wojnie fabrykę i rozpoczął produkcję, opierając się na zachowanych zapasach, ale rychło został usunięty z zakładów. Odbudowane i uruchomione w ślad za fabryką sklepy firmowe, upaństwowiono w 1948 r., podobnie jak i domy Wedlów przy ul. Szpitalnej, Narbutta i Puławskiej. Znacjonalizowaną w 1949 r. fabrykę przemianowano na Zakłady Przemysłu Cukierniczego im. 22 Lipca, jednak ze względu na znajomość w świecie przedwojennej marki w 1960 r. uzupełniono nazwę dopiskiem: „d. E. Wedel”. W 1990 r. zakłady wróciły do dawnej nazwy i zostały przekształcone w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa, w której udziały kupił amerykański koncern PepsiCo Foods International. W 1998 r. fabryka została odsprzedana brytyjskiemu koncernowi Cadbury. W 2010 r. firmę Cadbury przejął amerykański koncern Kraft wraz z zakładami Wedla. W związku ze zbyt dużą koncentracją zakładów produkcyjnych w rękach firmy Kraft na polskim rynku wyrobów czekoladowych, Komisja Europejska nakazała firmie Kraft sprzedaż Wedla. W czerwcu 2010 r. zakłady Wedla wraz z marką „Wedel” kupiła japońska firma Lotte.
W Warszawie mieszka siostrzenica Jana Wedla, Małgorzata z Whiteheadów Jasińska, córka Eleonory z Wedlów, oraz jej córka Elżbieta Libera. Spadkobiercy Jana Wedla odzyskali w ostatnich latach część rodzinnej kamienicy przy ulicy Szpitalnej wraz z budynkiem pierwszej fabryki, mieszczącym się w podwórzu. W ten sposób po wielu latach rodzina Wedlów wróciła do śródmieścia Warszawy. (TWŚ)