POMNIK POMORDOWANYCH MIESZKAŃCÓW WAWRA

 

Pomnik pomordowanych mieszkańców Wawra - symboliczny cmentarz upamiętniający miejsce publicznej egzekucji mieszkańców Wawra i Anina dokonanej przez Niemców w nocy z 26 na 27 grudnia 1939 r. w odwecie za śmierć 2 niemieckich podoficerów.

 

Egzekucję wykonano w nocy. Zamordowano 107 osób: Polaków, Żydów, 2 obywateli USA i 1 Rosjanina. 7 osób przeżyło egzekucję. Ofiary zostały pochowane w wykopanych w tym celu rowach. Była to jedna z pierwszych masowych egzekucji na ziemiach polskich.

 

Jednym z zabitych był Daniel Gering (1894-1939), urzędnik bankowy, ewangelik augsburski, którego przodkowie przybyli z Niemiec. Kiedy podczas aresztowania Niemcy dowiedzieli się, że ma on niemieckie korzenie i nosi nazwisko marszałka III Rzeszy, zaproponowali mu możliwość uratowania życia. Musiał publicznie zadeklarować, że jest Niemcem. Odmówił.

 

W czerwcu 1940 r. dokonano ekshumacji zwłok, przenosząc je na różne warszawskie cmentarze, przede wszystkim na Cmentarz Ofiar II Wojny Światowej w Wawrze. 

 

Pomnik pomordowanych mieszkańców Wawra przypomina cmentarz. W głębi posesji stoi 96 krzyży i 11 macew. W środku placu znajduje się sarkofag z napisem „Poległym a Niezwyciężonym” flankowany dwoma rzeźbami, których cokoły zawierają listę nazwisk ofiar. Wokół rosną drzewa, a w ich cieniu stoją ławki i latarnie.

 

Tablica pamięci.

 

Groby symboliczne.

 

Groby symboliczne.

 

Fragment tablicy z nazwiskami pomorgowanych - m.in. Daniel Gering.

 

 

Pomnik: Grunwald 1410 - Berlin 1945.