August Teodor Werner

 

(1836–1902), przemysłowiec, złotnik.
Przyszedł na świat 13 kwietnia w Warszawie. Jego rodzicami byli Jan Bogobojny (1795–1861) i Maria Julia z Hellwigów. Dziadek Samuel Fryderyk (1761–1836), Niemiec z pochodzenia, urodził się w Obrzycku, skąd przeprowadził się do Warszawy. August uczył się złotniczego rzemiosła w Warszawie, a doskonalił umiejętności w Krakowie, Wiedniu i Paryżu. Po powrocie pracował w zakładzie złotniczym Karola Filipa Malcza. W 1864 r. przejął firmę od pracodawcy i przeniósł do kamienicy Karola Beyera na rogu ulic Królewskiej i Krakowskiego Przedmieścia. W tym samym roku ożenił się z Albertyną Wilhelminą z Norblinów (1843–1912), która niebawem została (wraz z bratem Ludwikiem) współwłaścicielką rodzinnego zakładu platerów przy ul. Chłodnej 933. Doszło do połączenia obu firm, a w 1882 r. spółka przejęła platerniczy zakład rodziny Buchów przy ul. Żelaznej 1146. W roku 1893 została przekształcona w Towarzystwo Akcyjne „Norblin, Bracia Buch i T. Werner”, jedno z największych przedsiębiorstw branży metalowej w Królestwie Polskim. W fabryce przy ul. Żelaznej produkowano eleganckie przedmioty platerowane oraz półfabrykaty z metali kolorowych. Firma prowadziła wiele urządzeń socjalnych dla pracowników: ochronkę dla dzieci, ambulatorium, niewielki szpitalik, zapewniała stałą pomoc medyczną, opłacała koszt nauki 90 dzieci robotników, prowadziła kasę pożyczkową i oszczędnościową oraz fundusz emerytalny. Z pięciorga dzieci Augusta i Albertyny – Wacław Henryk (1879–1948) był fizykiem i pedagogiem, a Teodor Sylwester (1867–1919) wieloletnim dyrektorem fabryki przy ul. Żelaznej. Firma działała do upaństwowienia w roku 1948. August Teodor zmarł 20 maja 1902 r. i wraz z żoną i synami spoczął na cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym w Warszawie.

[Na podstawie: Stanisław Werner, Korzenie, Warszawa 2002; Jadwiga i Eugeniusz Szulcowie, Cmentarz Ewangelicko-Reformowany w Warszawie. Zmarli i ich rodziny, Warszawa 1989; Stanisław Łoza, Rodziny polskie pochodzenia cudzoziemskiego osiadłe w Warszawie i okolicach, t. 1, Warszawa 1932]