Jan Chrystian Schuch (Szuch)

 

(1752–1813), architekt, ogrodnik planista.
Był synem nadwornego ogrodnika dworu saskiego. Urodził się w Dreźnie i tam później studiował malarstwo i architekturę cywilną. Na dalsze nauki udał się do Holandii, Anglii, Francji i Wiednia, gdzie jego szczególną uwagę zwróciło ogrodnictwo. Do Polski przybył w 1775 r. Jego pierwszym ważnym przedsięwzięciem – podczas którego współpracował z architektem Szymonem Bogumiłem Zugiem – było założenie parku krajobrazowego w posiadłości księżnej Izabeli Lubomirskiej w Mokotowie (1779). Tworząc taki park dla Jerzego Wandalina Mniszcha w Dęblinie, został przedstawiony Stanisławowi Augustowi. Monarcha zatrudnił go do prac w Łazienkach Królewskich, które zakomponował w stylu angielskim. Po abdykacji króla Jan Chrystian przejął teren Łazienek w dzierżawę. Brał udział w zakładaniu lub przekształcaniu parków w Młocinach, Pęcicach, Drwalewie. W 1811 r. został członkiem przybranym Towarzystwa Królewskiego Warszawskiego Przyjaciół Nauk. Opracował technikę wykonywania cegły surówki kolczastej zwanej szuchówką, bardzo cenionej jako trwały i tani materiał do budowy domów. Działał w loży masońskiej, a w czasie okupacji pruskiej uczestniczył w konspiracyjnych zebraniach polskiego środowiska wolnomularskiego. Był człowiekiem majętnym, posiadał folwark naprzeciwko Łazienek Królewskich, z powodzeniem zajmował się ogrodnictwem i sadownictwem. Ożenił się z Ludwiką z Wolskich. Zmarł 28 czerwca 1813 r., został pochowany na cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim. Imieniem Jana Chrystiana Szucha (w spolszczonej wersji) nazwano przed II wojną światową i ponownie w 1991 r. jedną z najbardziej reprezentacyjnych ulic stolicy.

[Na podstawie: biogramu autorstwa Marka Kwiatkowskiego Polski Słownik Biograficzny]