Polacy z wyboru
Rodziny pochodzenia niemieckiego w Warszawie w XIX i XX wieku

(1841–1915), malarz historyczny, batalistyczny i rodzajowy.
Urodził się 11 lutego w Szczebrzeszynie w rodzinie szlacheckiej o korzeniach niemieckich. Jego ojciec Jan Alfons (1812–1846), lekarz ordynacji zamojskiej, walczył w powstaniu listopadowym. Matka, Anna Krystyna z Lesslów (1811–1878), pochodziła z Drezna. Była córką wziętego architekta Fryderyka Alberta Lessla i z upodobaniem oddawała się malarstwu. Po przeniesieniu się do Warszawy i przedwczesnej śmierci ojca na tyfus Józefa wychowywała matka. Początkowo uczył się w Zakładzie Leszczyńskiego, później wstąpił do Instytutu Szlacheckiego, gdzie miał lekcje śpiewu i rysunku. Po jego ukończeniu kontynuował edukację w paryskiej École des Ponts et Chaussées, ale studia inżynierskie porzucił. Twórczość malarską rozpoczął pod okiem Juliusza Kossaka i wraz z nim powrócił w 1860 r. do kraju. Odbyli wycieczkę na dawne Kresy Wschodnie Rzeczypospolitej, które stały się później ulubionym tematem prac Józefa Brandta. W 1861 r. uczestniczył w pierwszej wystawie Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. Rok później wyjechał na studia malarskie do Monachium. Wkrótce przeniósł się tam na stałe, spędzając tylko letnie miesiące na Kresach, w Kongresówce lub w Turcji. Studia monachijskie wzmocniły w nim orientację realistyczną, zainteresowanie końmi i batalistyką oraz inklinacje do malarstwa holenderskiego. Ponadto pozwoliły mu bardzo dobrze opanować warsztat malarski. Od roku 1870 było to już malarstwo w pełni dojrzałe. Za swoje dokonania otrzymał kilka medali i nominację na członka Akademii Sztuk w Berlinie oraz Bawarskiej Akademii w Monachium. W życiu artystycznym nieco ostentacyjnie podkreślał swoją polskość. Wywarł również istotny wpływ na wielu późniejszych polskich malarzy. Uznawany jest za jednego z twórców szkoły monachijskiej w malarstwie polskim. Zmarł, osiągnąwszy sławę, 12 czerwca 1915 r. w Radomiu.

[Na podstawie: biogram autorstwa Wacława Husarskiego, Polski Słownik Biograficzny; Stanisław Szenic, Cmentarz Powązkowski 1790–1850. Zmarli i ich rodziny, Warszawa 1979]