Polacy z wyboru
Rodziny pochodzenia niemieckiego w Warszawie w XIX i XX wieku

(1839–1900), przemysłowiec.
Szlenkierowie (Schlenkerowie) przybyli do Warszawy pod koniec XVIII w. z Torunia, dokąd przywędrowali ze Schwarzwaldu sto lat wcześniej. Rodzicami Karola Jana byli: przemysłowiec Jan Karol, który wraz z braćmi założył na Pradze fabrykę garbarską, i Anna z Temlerów. Stryj Franciszek Ksawery walczył później w powstaniu styczniowym. W 1846 r. zakład został przeniesiony na ul. Leszno róg Żelaznej. Karol Jan w wieku dziewiętnastu lat przejął fabrykę ojca i w niedługim czasie rozwinął produkcję, m.in. jako pierwszy w kraju zaczął sprowadzać z Indii skóry zebu. W 1871 r. przyjął do spółki brata, Jana Józefa, a firma została przemianowana na „Bracia Szlenkier”. Niezależnie od fabryki warszawskiej Karol Jan zbudował garbarnię w Berdyczowie, która szybko prześcignęła ją w rozmiarach produkcji. W 1889 r. założył spółkę „Fabryka Firanek, Tiulu i Koronek, Szlenkier, Wydżga i Weyer” przy ul. Dzielnej. Również to przedsięwzięcie odniosło sukces, a firma była w świetnej kondycji aż do wybuchu II wojny światowej. Wprowadzał w swoich zakładach bardzo nowoczesne rozwiązania socjalne (m.in. ubezpieczenia na starość, kasę chorych). W 1880 r. zorganizował trzyletnią szkołę dla dzieci pracowników, przeniesioną później na ul. Górczewską. Brał aktywny udział w rozwijaniu instytucji użyteczności publicznej. Na posesji przy pl. Zielonym (obecnie Dąbrowskiego) wzniósł dla siebie i swojej rodziny pałac według projektu Franciszka Lanciego (obecnie Ambasada Włoska). Robotami budowlanymi kierował Kazimierz Granzow, a dekorację malarską wykonał Wojciech Gerson. Karol Jan był żonaty z Marią Zenobią z Grosserów (1850–1913), również wyjątkowo zaangażowaną w przedsięwzięcia charytatywne. Duży majątek rodziny sprawiał, że aktywność ta mogła przynosić wymierne rezultaty. Dzięki ich pieniądzom powstały m.in. ochronka dla dzieci przy ul. Oboźnej oraz szpitalik dziecięcy przy ul. Leszno. Córka Karola i Marii, Zofia, była jedną z dwóch pierwszych Polek odznaczonych orderem Polonia Restituta. Trzecia córka, Maria Anna, zginęła w niemieckim obozie w Łodzi w 1940 r. Jedyny syn, Karol Stanisław, był fizykiem i w pierwszych dniach powstania warszawskiego został zamordowany przez Niemców w Alei Szucha. Karol Jan zmarł 13 lipca 1900 r., spoczął wraz z żoną na cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim.

[Na podstawie: Jan Szturc, Ewangelicy w Polsce. Słownik biograficzny XVI–XX w., Bielsko Biała 1998; Eugeniusz Szulc, Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie. Zmarli i ich rodziny, Warszawa 1989]